قرص دی پی دی، DPD، چیست؟

برای آگاهی از انواع قرصها  و قیمتها اینجا را کلیک بفرمایید

از قرص های  دی پی دی، DPD، برای اندازه گیری مقدار کلر آزاد و کلر ترکیبی یا کلرید موجود در نمونه های آب، به دو صورت رنگ سنجی چشمی و یا رنگ سنجی دستگاهی، به طور گسترده ای استفاده می شود. در این قرص ها از شناساگر دی پی دی (DPD) یا دی اتیل- پارا- فنیلن دی آمین (Diethyl-p-PhenyleneDiamine)، برای تشخیص مقدار کلر آزاد، کلر ترکیبی و کلر کل، با یک آزمایش ساده استفاده می شود. واکنشگر یا معرف دی اتیل – پارا – فنیلن دی آمین، با کلر موجود در نمونه آب واکنش داده و با توجه به مقدار کلر موجود در نمونه، رنگ قرمز کمرنگ تا قرمز پررنگ تشکیل می شود. واکنشگر دی پی دی (DPD) فرمول شیمیایی  C₁₀H₁₆N₂ و جرم مولکولی ۱۶۴٫۱۳۱ دالتون و ساختار شیمیایی زیر را دارد. 

ساختار شیمیایی شناساگر دی پی دی، (DPD): N,N-Diethyl-p-PhenyleneDiamine

قرص دی پی دی بیشتر برای اندازه گیری کلر موجود در آب استخرهای شنا، آب آشامیدنی و آب مصرفی در فرآیند صنعتی استفاده می شوند.  قرص های دی پی دی  (DPD) توسط شرکت های مختلفی، تولید و عرضه می شود و بر اساس کیفیت و کشور سازنده قیمت خرید و فروش قرص DPD در بازار ایران متفاوت است.

کاربرد قرص های دی پی دی (DPD)

کلر در فرآیند کلریناسیون به عنوان مهم ترین ماده ضدعفونی کننده آب مصرف شده و استفاده از آن بسیار رایج است. بنابراین، تعیین مقدار کلر موجود در آب یکی از آزمایش های بسیار رایج و مهم است، که با استفاده از قرص دی پی دی (DPD) انجام می شوند.

در فرآیند کلریناسیون، هدف از بین بردن میکروب ها و آلاینده های میکروبی است. بنابراین، باید مقدار کمی کلر فعال (آزاد) در آب باقی بماند، که به آن کلر باقیمانده، گفته می شود و باید مقدار آن در یک محدوده خاص باشد.

تعیین مقدار بهینه کلر در آب از اهمیت حیاتی برخوردار است، زیرا مقدار  کلر کم توانایی لازم برای از بین بردن میکروارگانیسم های بیماری زای موجود در آب را ندارد و از طرف دیگر، مقدار زیاد آن نیز علاوه بر تاثیر منفی بر سلامتی، باعث صرف هزینه های اضافی خواهد شد. به این منظور می توان از قرص دی پی دی (DPD) استفاده کرد که به میزان ۱ گرم در ۱۰ سی سی آب استفاده می شود. علاوه بر این مقدار کلر را می توان با کسر کلر باقیمانده از مقدار کل کلر اضافه شده تعیین کرد. این مقدار می تواند با زمان، pH  و میزان ناخالصی های موجود در آب تغییر کند.

قرص های دی پی دی برای تعیین کلر از مقدار ۰٫۰۰۱ppm تا ۱۰ppm ۱۰ استفاده می شوند. وقتی نمونه دارای مقدار کلر بیشتر از ۱۰ppm باشد، رنگ قرص از بین می رود. در این وضعیت نمایش سریع رنگ صورتی وجود دارد و سپس نمونه به رنگ اصلی خود برمی گردد. برای تعیین مقدار زیاد کلر، می توان آب را رقیق سازی کرد.

شناساگرهای دی پی دی براساس روش های استاندارد ISO تولید می شوند و مواد شیمیایی به کار رفته در آنها رنگ سفید و شفاف دارند. اگر قرص دی پی دی سفید نباشد و به رنگ خاکستری – قهوه ای یا بنفش درآید، فاسد شده است. از کاربرد قرص های دی پی دی فاسد باید خودداری شود، زیرا نتایج نادرستی به همراه خواهد داشت.

دی پی دی بیشتر به صورت قرص استفاده می شود، اما به صورت پودر و مایع نیز موجود است و از هر یک براساس کاربرد و راحتی عمل، می توان استفاده کرد.

انواع قرص  DPD

• قرص DPD1: این قرص برای تعیین کلر آزاد (کلر باقیمانده) موجود در آب، که برای از بین بردن میکرواگانیسم ها لازم است، استفاده می شود.
• قرص DPD2: این قرص برای اندازه گیری مونوکلروآمین، که ضد عفونی کننده ضعیف تر و با کاربرد کمتر نسبت به کلر است، استفاده می شود.
• قرص DPD3: این قرص برای اندازه گیری کلر ترکیبی استفاده می شود. بنابراین، با افزایشDPD3 همراه با DPD1 به نمونه آب می توان کل کلر را نیز تعیین کرد.
• قرص DPD4: این قرص فقط برای اندازه گیری کلر کل استفاده می شود.